Magna-fiek

En toen schreef de meester in een boek: LEVE REMBRANDT

Gelijk had hij, deze meester, Ernst van de Wetering – Rembrandtkenner. Jarenlang, om niet te zeggen een leven lang, bestudeerde hij in het kader van het Rembrandt Research Project de werken van de ‘oervader’, ook wel ‘het wonder’ van de Nederlandse schilderkunst.
Hij zag ze, de schilderijen van Rembrandt. De tekeningen, de prenten. Dichter bij Rembrandt kun je niet komen, moet hij op een gegeven moment gedacht hebben. Nou, ach, die liefde voor Rembrandt… hou ik niet op afstand, moet zijn vrouw gedacht hebben – uiteindelijk.

En Magna Plaza nog aan toe! Zou Rembrandt het zelf bedacht kunnen hebben? Wie weet: een tentoonstelling van levensgrote reproducties van schilderijen. Alles. Op ware grootte. Althans, iets van. Grootte. En van groots en beeldend. Nu te zien in – leve! – winkelcentrum Magna Plaza. Een expositie als een ruimtelijk vormgegeven kunstboek waar je in je eigen tempo doorheen kunt wandelen. Hier en daar werd geklaagd over een in verschillende werken terugkerende opvallende maar strakke lijn door het dibond, zoals het reproductiemateriaal heet waarop de kunstwerken opnieuw zijn vervaardigd. Het spul heeft kennelijk een maximale maat.

Hoe dan ook, de ogen van de geportretteerden, inclusief de ogen op de zelfportretten twinkelden. Verschrikt staren, deden ze ook wel. Vragen, soms. Dikwijls verraadde de blik een staat van zijn: diep in gedachten, vol melancholie. En dan was er nog de toegeknepen-ogen-variant; die van het wit uitgeslagen lijk op de tafel tijdens de anatomische les. De dood in het echt. Het boezemde de kijkers angst in, maar werkte ook fascinerend.

Leve Rembrandt, die deze driedimensionale werkelijkheid tot leven wekte op het platte vlak. De beroemde zeventiende-eeuwer maakte een waanzinnig interessante periode mee waarin ontdekkingen en uitvindingen iedereen telkens opnieuw versteld deden staan. Zijn schilderijen weerspiegelen dat de tijden veranderen, dat alles kan in een ander licht komen te staan.

Leve, tot slot, het allesdoorschijnende röntgenlicht, waarvan het resultaat ook te zien is in Magna Plaza. Afgezien van echt of niet echt, is vooral dit een intrigerend aspect van deze Rembrandt-tentoonstelling. Het werpt letterlijk nieuw licht.
Wat deed Rembrandt, hoe zette hij het beeld op en waar veranderde hij uiteindelijk toch weer de compositie? Het schimmige zwart-wit geeft op eenvoudige wijze een diepere inkijk. Of in ieder geval op deze locatie weer eens iets anders dan winkel-in, winkel-uit.

——————–

‘Re:mbrandt All his paintings’ bevindt zich op de benedenverdieping van winkelcentrum Magna Plaza. Als ‘herinnering aan de getoonde werken’ is er een catalogus, ‘Rembrandt in nieuw licht’. Je kunt daar bijvoorbeeld ‘Leve Rembrandt’ voorin (laten) schrijven en dan later nog eens nadenken over het wonder van de schilderkunst van de 17de eeuw.

Echte schilderijen van Rembrandt zie je in Amsterdam in het Rijksmuseum (over een aantal weken weer open) en in de Hermitage, met Museumkaart vrij toegankelijk.