Bij de dood van Dick Bruna, 16 februari 2017 (een videofragment van een interview, en flessenpost)
door Ilona Verhoeven
Adieu aan Dick Bruna, de geestelijk vader van Nijntje – door zijn lezers, de allerkleinsten onder ons, overigens gewoon ‘Nijn’ genoemd. Inmiddels is het al 61 jaar (!) geleden dat Nijntje werd geboren. En dat kwam zo, herinnert de tekenaar zich: door het vertellen van verhaaltjes aan zijn toen nog jonge zoon over een konijn dat ze vaak zagen in de buurt van hun vakantiehuisje in Egmond aan zee.
Uiteindelijk besloot Bruna dat konijn toch ook maar eens te gaan tekenen. Althans, hij probeerde het. “Dat werd een heel raar konijn wat ik toen getekend heb, maar het is wel het begin van alles geweest.”
Creativiteit
Zo zie je maar weer, vakantie is echt belangrijk. Oftewel, creatieve ingevingen komen nogal eens als je ze niet verwacht. Vaak als je vrij bent en denkt lekker even niks te hoeven.
Terloops geeft Bruna in het bijgaande korte interview aan hoe onverhoeds ideeën tot stand kunnen komen. Na een middagje voorlezen op een school bijvoorbeeld wist hij dat Nijntje nog een vriendinnetje nodig had, en wel net zo eentje als in de bontgekleurde klas waar hij op bezoek was geweest. Het werd een donker meisje, dat heel goed bij Nijntje paste.
Een boodschap heeft hij naar eigen zeggen zeker niet willen uitdragen met zijn Nijntje-verhalen. “Ik heb nooit geprobeerd les te geven of wat dan ook.” Nijntje staat heel dicht bij kinderen, vermoedde Bruna, die zelf ook het succes nooit helemaal wist te verklaren. Hoe dan ook, Miffy, zoals Nijntje internationaal het vaakst genoemd wordt, is na al die jaren steeds geliefder geworden.
Zwarte beertjes
Nijntje leeft verder in de boekjes en sinds een aantal jaar is er in Utrecht ook een Nijntjemuseum, dat zich vooral richt op de kleuters en (nog) niet op alle fans – die kunnen terecht in het ernaast gelegen Centraal Museum waar het Atelier Dick Bruna te bezoeken is.
Bruna maakte naast de Nijntje-boeken ook voor diverse doeleinden affiches en boekomslagen. Zo verzorgde hij vanaf de jaren negentienvijftig tot in de jaren -zeventig vele titelbeelden van de pockets van Bruna-uitgaven, zoals de populaire Havank-detectives in de Zwarte Beertjes-reeks.
Want, inderdaad: familie van. De uitgever A.W. Bruna was de vader van Dick. De oprichter van de Bruna-boekhandel was ook al familie, namelijk de oom van Dick (en de broer van de uitgever).
Of het nou een omslagbeeld voor een pocket is of een gigantische poster, al die ontwerpen zijn duidelijk ‘van de hand van Dick Bruna’. Je herkent vrijwel meteen de herkenbare heldere ‘Nijntje-achtige’ stijl, met de dikke zwarte lijn die in zijn krachtige eenvoud het beeld zeer direct weergeeft.
Inspirator
Als kunstenaar was en blijft Bruna een inspirator voor velen, in de hele wereld. Vooral in Japan genoot hij bijna een sterrenstatus, en zijn boeken zijn daar dan ook in record-oplagen uitgegeven.
Nog niet zo lang geleden zag ik in Amsterdam een paar jonge Japanners in grote blijdschap een antiquariaat verlaten. Helemaal in de wolken waren ze.
Toen ik goed keek zag ik dat een van de twee een stapel Havank-pockets in zijn armen had. Weer geen tas erbij gekregen blijkbaar. Hoewel, een tas speelde zo te zien absoluut geen rol hier. Deze boekjes hoefden helemaal niet ingepakt, deze boekjes hield deze jongen stevig vast, onder zijn kin gestut, dicht bij zich.
Wat een vangst.
mixed Media Soup 